GRAN CANARIA: Władze tej rajskiej wyspy rozpoczęły publiczne konsultacje, aby zebrać opinie mieszkańców na temat modelu turystyki, który w obecnym kształcie stał się powodem dwóch protestów. Wśród pytań pojawiło się takie, które może budzić niepokój wśród wielu turystów.
W 2024 roku Wyspy Kanaryjskie odwiedziło rekordowe 18 mln turystów, w większości spoza Hiszpanii, w tym 4,5 mln Gran Canarię, która przyciąga m.in. piaszczystymi i szerokimi plażami oraz popularnymi wydamami Maspalomas.
Ale z drugiej strony mieszkańcy, którzy dwukrotnie masowo protestowali w 2024 r., narzekają na pogorszenie ich życia, gdyż obecnie więcej na wyspie jest nieruchomości na krótki wynajem wakacyjny niż na długoterminowy. Nic dziwnego, bo właściele domów mogą w ten sposób zarobić dwa razy więcej. Dodatkowo do wynajmu na dłuższy czas zniechęca znowelizowane w 2024 r. prawo mieszkaniowe oraz problem dłużników, co praktyce często wygląda zazwyczaj tak, że przez pewien czas tymczasowi lokatorzy płacą czynsz, a następnie przestają to robić. W tej sytuacji nie można ich wyrzucić, a właściciel miesiącami, a nawet latami do czasu zakończenia sprawy sądowej o eksmisję musi opłacać media np. prąd, wodę, gaz, aby nie narazić się na zarzut nękania.
Innym ryzykiem dla właściciela przy wynajmie długoterminowym jest fakt, że czynsz w czasie trwającej umowy można podnieść tylko o określoną kwotę.
– Zgodnie z obowiązującym w Hiszpanii prawem można podnieść czynsz za rok 2024 można podnieść maksymalnie o 3 procent, ale gdy dwunastomiesięczy wskaznik inflacji (IPC) jest niższy to również maksymalna kwota podwyżki będzie niższa – tłumaczy Katarzyna Kościuczyk – Biscayart, adwokat i radca prawny z wykształceniem prawniczym w Polsce i w Hiszpanii, która prowadzi firmę KD Legal na Gran Canarii.
Roczna stopa inflacji w Hiszpanii wzrosła po raz czwarty z rzędu do 3% w styczniu 2025 roku, osiągając najwyższy poziom od czerwca ubiegłego roku i przekraczając rynkowe prognozy na poziomie 2,9%, jak pokazują wstępne szacunki.
Ale z drugiej strony rosną obawy mieszkańców wyspy o wpływ masowej turystki na degradację środowiska i coraz większe ubóstwo, gdyż drastycznie wzrosły ceny nieruchomości na sprzedaż oraz czynszów za wynajem do nawet 700 – 1000 euro za miesiąc, a przy zarobkach 1200 – 1500 euro na rękę na życie zostaje niewiele.
Według szacunków na Wyspach Kanaryjskich brakuje aż 50 tys. mieszkań, a rocznie powstaje ich zaledwie 2900.
Turystyka jest ważnym filarem gospodarki Gran Canarii, a na całym archipelagu niemal połowa mieszkańców pracuje w tej branży lub w sektorach z nią powiązanych.
Władze wyspy informują, że konsultacje społeczne mają na celu zebranie szerokiego zakresu perspektyw, aby wpłynąć na przyszłe decyzje polityczne.
Jednym z najczęściej komentowanych przez mieszkańców pytań w konsultacjach jest: „Jakie zmiany wprowadziłbyś do obecnego modelu turystyki na Gran Canarii?” Częstą odpowiedzią jest wezwanie do wstrzymania powstawania nowych hoteli i prywatnych obiektów noclegowych. Wielu respondentów twierdzi, że ograniczenie ekspansji jest niezbędne, aby zapobiec dalszemu obciążeniu lokalnych zasobów i budownictwa mieszkaniowego.
Inne szeroko dyskutowane pytanie brzmi: „Jak bardzo martwią Cię skutki obecnego modelu turystyki na wyspie?” Tutaj mieszkańcy krytykują priorytetowe traktowanie turystyki kosztem jakości życia lokalnej społeczności (m. in. nadmierny hałas, dużo śmieci, zanieczyszczenie ulic i chodników).
Choć niektórzy respondenci przyznają, że turystyka generuje miejsca pracy, wielu twierdzi, że przynosi ona duże korzyści ekonomiczne tylko nielicznym.
Zapytani o największe problemy modelu turystycznego, respondenci wskazują takie kwestie, jak przeciążenie służb publicznych, przesycenie infrastruktury, szkody wyrządzane gatunkom chronionym i utrata tożsamości kulturowej.
Podczas omawiania potencjalnych rozwiązań wielu opowiada się za wstrzymaniem projektów turystycznych na dużą skalę i zachowaniem naturalnych krajobrazów wyspy. Niektórzy wzywają także do zakończenia inwestycji, które „niszczą wyspę”.
Ankieta z 11 pytaniami jest dostępna do 28 lutego 2025 roku.
Foto. NaKanarach.pl – zdjęcie ilustracyjne
